อาการไอ และวิธี บรรเทาอาการไอ ด้วยตนเอง สำคัญต่อสุขภาพและการใช้ชีวิต เนื่องจากเกี่ยวข้องต่อระบบทางเดินหายใจ หรือการติดเชื้อในระบบทางเดินหายใจ ซึ่งอาการไอ สามารถแบ่งได้เป็น 2 ประเภท คือ ไอแห้ง และไอแบบมีเสมหะ

สาเหตุของอาการไอ มีหลายสาเหตุ ดังนี้

สิ่งแปลกปลอมที่ก่อให้เกิดการระคายเคืองทางเดินหายใจ เช่น ฝุ่น ควัน มลภาวะ ไรฝุ่น ละอองเกสรดอกไม้
การติดเชื้อในระบบทางเดินหายใจ เช่น ไซนัสอักเสบ หลอดลมอักเสบ วัณโรค เป็นต้น
โรคเรื้อรังบางชนิด เช่น กรดไหลย้อน ทำให้เกิดการระคายเคืองทางเดินหายใจ ทำให้มีอาการไอได้
ยาบางประเภท เช่น ยาลดความดันกลุ่ม ACE inhibitors อาจก่อให้เกิดอาการข้างเคียงคือทำให้ผู้ป่วยไอ

การ บรรเทาอาการไอ ด้วยตนเอง สามารถทำได้หลากหลายวิธี ดังนี้

จิบน้ำอุ่นบ่อยๆ เนื่องจากน้ำอุ่นสามารถบรรเทาอาการระคายเคืองคอ บรรเทาอาการคอแห้ง ทำให้ชุ่มคอ และสามารถช่วยละลายเสมหะที่ข้นเหนียว
การใช้ยาอม และยาจิบบรรเทาอาการไอ ที่มีส่วนผสมที่ช่วยทำให้ชุ่มคอ บรรเทาอาการคอแห้ง ระคายเคืองซึ่งเป็นสาเหตุของอาการไอ และยังสามารถช่วยขับเสมหะ
หลีกเลี่ยงการสูบบุหรี่ เนื่องจากควันบุหรี่ และสารอื่นๆ กระตุ้นให้เกิดการระคายเคืองคอ ทำให้ไอได้ นอกจากนี้ ควันบุหรี่ยังเป็นสาเหตุสำคัญของโรคหืด โรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง และถุงลมโป่งพอง ที่เป็นสาเหตุของอาการไอเรื้อรังอีกด้วย
การใช้เครื่องพ่นไอน้ำ ช่วยรักษาความชื้นในห้องไม่ให้แห้งเกินไป สามารถป้องกันอาการไอ เนื่องจากคอและทางเดินหายใจแห้งได้
หลีกเลี่ยงฝุ่นควัน สเปรย์ต่างๆ ที่ทำให้เกิดอาการระคายเคืองคอและทางเดินหายใจส่วนบน ทำให้เกิดอาการไอได้ ถ้าหลีกเลี่ยงไม่ได้ ควรใช้หน้ากากที่สามารถกรองฝุ่น จะสามารถป้องกันอาการได้
ใช้ยาสำหรับบรรเทาอาการ ซึ่งมีทั้งยาที่ช่วยกดอาการไอ เพื่อบรรเทาอาการไอแห้ง และยาละลายเสมหะ ซึ่งสามารถหาซื้อได้ที่ร้านยาเอ็กซ์ต้าพลัส และร้านยาทั่วไป

ทั้งนี้ วิธีบรรเทาอาการไอด้วยตนเอง ตามวิธีดังกล่าว ถือเป็นการบรรเทาอาการเบื้องต้น แต่หากมีอาการไอติดต่อกันมากกว่า 2 สัปดาห์ มีอาการไอเป็นเลือด หรือไม่สามารถบรรเทาอาการไอด้วยตนเองได้ รวมถึงมีอาการอื่นๆ ร่วมด้วย เช่น หายใจมีเสียง มีไข้สูง หายใจติดขัด ควรปรึกษาแพทย์เพื่อรับการตรวจวินิจฉัยที่เหมาะสม