สมองจัดเป็นอวัยวะที่สำคัญในการควบคุมการทำงานของร่างกายแทบทุกส่วน เป็นหน่วยความจำของร่างกาย รวมถึงส่งผลถึงความคิดและอารมณ์ การบริโภค อาหารบำรุงสมอง จึงมีความสำคัญ
สารอาหารที่ดีและเหมาะสม จะช่วยในการบำรุงสมองให้แข็งแรง สดใส ส่งเสริมการทำงานของเซลล์ประสาท ช่วยในเรื่องความจำ ลดความเครียดได้ โดย อาหารบำรุงสมอง ที่ส่งเสริมการทำงานของสมอง มีดังนี้
1. คาร์โบไฮเดรต
โดยควรบริโภคคาร์โบไฮเดรตให้เพียงพอเพื่อเป็นพลังงานให้กับสมอง และให้ดีต่อสุขภาพควรเลือกรับประทานกลุ่มที่มีดัชนีน้ำตาลต่ำ เช่น ข้าวกล้อง ข้าวไม่ขัดสี ธัญพืช เป็นต้น
2. โปรตีน
ให้กรดอะมิโนที่ช่วยในการบำรุงร่างกายและซ่อมแซมส่วนที่สีกหรอ โดยเฉพาะกรดอะมิโน เฟนิลอะลานีน ที่ช่วยในการสร้างสารโดพามีน ควบคุมการทำงานของกล้ามเนื้อ ซึ่งพบในถั่วเหลือง ไข่ เนื้อสัตว์ และธัญพืช รวมถึงทริปโตเฟน ที่ใช้ในการสร้างสารซีโรโทนิน ทำให้สมองสงบ ควบคุมการนอนหลับ และความกังวล รวมถึงทำให้อารมณ์ดี ซึ่งพบในไข่ เนื้อสัตว์ กล้วยหอม นม
3. วิตามินบี
โดยเฉพาะกลุ่มวิตามินบี 1 บี 2 ไนอะซิน บี 6 บี 12 แพนโธทีนิคและกรดโฟลิกช่วยลดความเสี่ยงของสมองเสื่อม ความจำเลอะเลือน โดยวิตามินบี ช่วยเร่งการส่งต่อข้อมูลของเซลล์สมองโดยช่วยให้เยื่อหุ้มรอบ ๆ เซลล์ทำงานเป็นปกติ และนักวิจัยยังแนะว่ากรดโฟลิก วิตามินบี 6 และบี 12 จะช่วยกันทำงานในการลดระดับโฮโมซีสเตอีนในเลือด เพราะหากระดับสารโฮโมซีสเตอีนตัวนี้ในเลือดสูงจะลดความจำการเรียนรู้และความเป็นเหตุเป็นผล นอกจากนี้วิตามินบี 6 และ 12 ยังทำหน้าที่โดยตรงเกี่ยวกับความจำ
4. ธาตุเหล็ก
พบมากในอาหารกลุ่มเนื้อสัตว์ ช่วยในการนำออกซิเจนไปเลี้ยงสมอง การขาดธาตุเหล็กทำให้สมาธิสั้น ไอคิวลดลง การเรียนรู้ลดลง
5. โคลีน
เป็นองค์ประกอบในการสร้างอะเซทิลโคลีน ซึ่งช่วยในเรื่องของความจำและสติปัญญา พบมากในจมูกข้าวสาลี ไข่แดง เครื่องในสัตว์ ถั่วเหลือง กะหล่ำปลี กะหล่ำดอก
6. สารต้านอนุมูลอิสระ
เช่น วิตามินซี วิตามินอี เบต้าแคโรทีน ซีเลเนียม ช่วยปกป้องสมองจากอนุมูลอิสระที่ทำให้เซลล์สมองเสื่อม นอกจากนี้ ยังมีสารพฤษเคมีอื่นๆในพืชที่มีฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระ เช่น สารโอพีซีในสารสกัดจากเมล็ดองุ่น สารสกัดจากใบแปะก๊วย และฟลาโวนอยด์ในผัก ผลไม้ เช่น องุ่น ผลไม้ประเภทเบอร์รี่ สตรอเบอร์รี่ ชาเขียว เป็นต้น
7. น้ำมันปลา
น้ำมันปลา หรือโอเมก้า 3 ซึ่งมีกรดไขมัน DHA ที่มีความสำคัญต่อการพัฒนาสมองและสติปัญญาของเด็ก พบมากในปลาทะเลชนิดต่าง ๆ
นอกจาก อาหารบำรุงสมอง ที่มีส่วนช่วยให้สมองแข็งแรงแล้วนั้น อย่าลืมในเรื่องของพฤติกรรม ที่ส่งเสริมการทำงานของสมอง เช่น การรับประทานอาหารให้ตรงเวลา เลือกอาหารไขมันต่ำที่มีคุณภาพ เพราะอาหารที่มีไขมันสูงทำให้สมองคิดช้า สมองเฉื่อยชา อ่อนล้า ไม่สดชื่น หลีกเลี่ยงเครื่องดื่มที่มีคาเฟอีน และแอลกอฮอล์ ออกกำลังกายให้สม่ำเสมอ ทำกิจกรรมที่ฝึกสมอง พักผ่อนให้เพียงพอ และไม่เครียด
หากมีข้อสงสัย หรืออยากสอบถามเพิ่มเติม เกี่ยวกับเรื่องอาหารบำรุงสมอง หรือเรื่อง สุขภาพและการใช้ยา สามารถปรึกษากับเภสัชกรได้ที่ร้านยา เอ็กซ์ต้า พลัส ทุกสาขาทั่วประเทศ หรือสะดวกมากยิ่งขึ้น สามารถปรึกษาเภสัชกรร้านยา เอ็กซ์ต้า พลัส ผ่าน Application ALL PharmaSee ได้ตลอด 24 ชั่วโมง มาสุขภาพดีไปด้วยกันนะคะ
เอกสารอ้างอิง
- มหาวิทยาลัยขอนแก่น. 2022. วารสารทางวิชาการ – มหาวิทยาลัยขอนแก่น. [online] Available at: <https://th.kku.ac.th/journal/> [Accessed 24 August 2022].
- Rama.mahidol.ac.th. 2022. อาหารบำรุงสมองคนสูงวัยตัวช่วยคนวัยเก๋าสุขภาพดี | มหาวิทยาลัยมหิดล. [online] Available at: <https://www.rama.mahidol.ac.th/th/news-clipping/rama-news/newsclip23aug2019-0921> [Accessed 24 August 2022].